Bewerken van Archiefbescheiden

{{Terminologie
|Term_Bron={{Term Bron
|Term_Bron_Titel=Archiefterminologie voor Nederland en Vlaanderen (2003)
|Term_Bron_Omschrijving=De termen '''archiefbescheiden''' en archivalia zijn synoniemen van de term archiefstukken.

Zie archiefstuk.
|Term_Bron_Toelichting=De termen ''archiefbescheiden'' en ''archivalia'' kennen geen enkelvoud: het woord ''archiefbescheid'' is geen goed Nederlands.
|Term_Bron_Relatie=archiefstuk,archivalia
|Term_Bron_Referentie=ANV, lemma 8.
|Term_Bron_Categorie=ANV2003
}}{{Term Bron
|Term_Bron_Titel=NEN2082:2008
|Term_Bron_Omschrijving=Informatieobject, ongeacht zijn vorm, met de bijbehorende metadata ontvangen of opgemaakt door een natuurlijke en/of rechtspersoon bij de uitvoering van taken en bewaard om te voldoen aan wettelijke en/of administratieve eisen en/of maatschappelijke behoeften.

|Term_Bron_Toelichting=Omvat ook een ‘samengesteld archiefstuk’, zoals een rapport of een brief met bijlagen. In bepalingen van Nederlandse archiefrecht komen als synoniemen voor: archiefbescheiden, bescheiden, gegevens, informatie, documenten, gegevensbestanden en bestanden.
|Term_Bron_Relatie=Rapport,Brief,Archiefbescheiden,Gegeven,Informatie,Document,Gegevensbestand,Bestand
|Term_Bron_Referentie=NEN2082
|Term_Bron_Categorie=NEN2082:2008
}}
|Term_Vertaling=
|Term_Verwijzing=
}}
== Omschrijving  ==

=== Archiefterminologie  ===

==== Archiefterminologie voor Nederland en Vlaanderen (2003)  ====
De termen '''archiefbescheiden''' en [[archivalia]] zijn synoniemen van de term [[archiefstuk]]ken.

Zie [[Archiefstuk]].

''Toelichting''
* De termen ''archiefbescheiden'' en ''archivalia'' kennen geen enkelvoud: het woord ''archiefbescheid'' is geen goed Nederlands.

''Overgenomen uit''
*[[ANV]], lemma 8.

==== Lexicon van Nederlandse archieftermen (1983)  ====
'''Archiefbescheiden''' ([[archiefstuk]]ken) zijn al die bescheiden die ongeacht hun vorm, naar hun aard bestemd zijn om te berusten onder de instelling, persoon of groep personen die deze heeft ontvangen of opgemaakt uit hoofde van zijn/haar activiteiten of vervulling van zijn/haar taken.

''Toelichting''
* Met "instelling, persoon of groep personen" wordt aangegeven dat niet alleen rechtspersonen en natuurlijke personen ''archiefbescheiden'' ontvangen of opmaken, maar dat ook groepen van natuurlijke personen, die als zodanig krachtens Nederlands recht geen rechtspersoonlijkheid bezitten (of orgaan van een rechtspersoon zijn) zulks doen (bijvoorbeeld maatschappen, verenigingen zonder rechtspersoonlijkheid).
* Indien men een aantal archiefbescheiden van verschillende [[redactionele vorm]] in een beschrijving wil opnemen, dan bedient men zich van "stukken betreffende" in plaats van "archiefstukken betreffende".
* Zie ook de toelichting onder [[dossier]].

''Overgenomen uit''
*[[Lexicon]], lemma 1.


====Nederlandse Archiefterminologie (1962)====
'''Archiefbescheiden''' ([[archiefstuk]]ken) zijn bescheiden (stukken), naar hun aard bestemd om te berusten onder het bestuur, dat of de persoon, die ze heeft ontvangen of opgemaakt.

''Toelichting''
* De [[Handleiding]] geeft van het begrip ''archiefbescheiden'' geen afzonderlijke omschrijving, maar in § i, waar het begrip [[archief]] wordt omschreven, is implicite uitgedrukt, wat onder archiefbescheiden moet worden verstaan: ...... geschrevene, geteekende en gedrukte bescheiden, ''ex officio'' ontvangen bij of opgemaakt door eenig bestuur of een zijner ambtenaren, voorzoover deze bescheiden bestemd waren om onder dat bestuur of dien ambtenaar te blijven berusten". Hiervan wijkt de hierboven gegeven omschrijving niet principieel af.
* De alternatieve term "[[archiefstuk]]ken" is opgenomen, omdat deze door het spraakgebruik is gewettigd en het voordeel heeft een enkelvoud toe te laten.
* De toevoeging, dat de bescheiden geschreven, getekend of gedrukt moeten zijn, is vervallen.
* De woorden "naar hun aard" zijn toegevoegd om buiten twijfel te stellen, dat de bestemming tot archiefbescheiden objectief moet zijn bepaald en dat men dus geen [[stuk]] voor plaatsing in een [[archief]] kan bestemmen, als die bestemming niet uit de aard van het stuk zelf voortvloeit. De geaardheid, waardoor bescheiden tot archiefbescheiden worden bestemd, is hierin gelegen, dat het de originele bewijsstukken zijn van specifieke handelingen van degene, die het archief vormt: uit dien hoofde moeten zij immers bestemd worden geacht om uitsluitend te berusten onder degene, die ze heeft ontvangen of opgemaakt.
* "Te blijven berusten" is vervangen door „te berusten" om het misverstand uit te sluiten, dat bescheiden, die na verloop van tijd voor [[overbrenging|overdracht]] of [[vernietiging]] in aanmerking komen, geen archiefbescheiden zouden kunnen zijn.
* "Enig bestuur of een zijner ambtenaren" is vervangen door "het bestuur of de persoon", omdat enerzijds onder het begrip bestuur de ambtenaren in dienst van dat bestuur kunnen worden geacht te zijn begrepen, terwijl anderzijds moet worden erkend, dat ook particuliere personen een [[archief]] kunnen vormen (zie het begrip [[persoonlijk archief]]).
* Met het oog op het laatste diende ook de beperkende bepaling, dat de bescheiden ''ex officio'' moeten zijn ontvangen of opgemaakt, te vervallen: immers deze beperking, kenmerkend als zij is voor de bestanddelen van een archief in eigenlijke zin, geldt voor persoonlijke archiefbescheiden juist niet.

''Overgenomen uit''
* [[NAT]], lemma 1.


====Handleiding voor het ordenen en beschrijven van archieven (1898)====
Het begrip '''archiefbescheiden''' is niet gedefinieerd.

''Toelichting''
* ''Geschrevene, geteekende en gedrukte [[archiefbescheiden|bescheiden]]''. Met "geteekende bescheiden" worden bedoeld [[kaart]]en, die veelvuldig voorkomen in [[dossier]]s, op last van besturen of ambtenaren vervaardigd, of bij hen ingezonden worden ter toelichting van aanhangige quaestiën. Er is niet de minste reden, om dergelijke [[kaart]]en uit het [[archief]] te verbannen. — Hetzelfde geldt van de "gedrukte bescheiden", die vooral sedert het laatst der 17de eeuw veelvuldig in archieven voorkomen. De omstandigheid, dat men een [[brief]], die in vele exemplaren moest worden rondgezonden, of de [[resolutie|resolutiën]] (of compendieuse resolutiën) van een college voor de leden der vergadering heeft laten drukken in plaats van ze in verschillende exemplaren over te schrijven, mag natuurlijk geene reden zijn, om die gedrukte stukken uit het archief te verwijderen. — De definitie spreekt alleen van geschrevene, geteekende en gedrukte bescheiden. Andere voorwerpen maken geen deel uit van het archief. Dat geldt niet alleen van antiquiteiten en diergelijken, die uit den aard der zaak in musea of oudheidkamers thuis behooren, maar ook van zegelstempels, hoewel die in den regel in de [[archiefdepot|archiefdepôts]] worden bewaard.

''Overgenomen uit''
* [[Handleiding]], § 1.


====DIV-woordenboek====
Documenten die het archief vormen.
Formeel: bescheiden of daarvoor in de plaats gestelde reproducties die,
ongeacht hun vorm, naar hun aard bestemd zijn om te berusten onder de
instelling, persoon of groep personen die ze heeft ontvangen of opgemaakt,
dan wel waaraan de zorg is overgedragen.
Ook wel: Alle informatie die tijdens de taakuitvoering door
(overheids)organen ontstaat dan wel in dat kader wordt ontvangen en naar
haar aard bestemd is onder het betreffende overheidsorgaan te berusten.
Enkelvoudsvorm is: archiefstuk.

''Overgenomen uit''
* [[DIV-woordenboek]]

===Wet- en regelgeving===

====Archiefwet 1995====
'''Archiefbescheiden''' zijn:
* 1°. bescheiden, ongeacht hun [[vorm]], door de [[overheidsorgaan|overheidsorganen]] ontvangen of opgemaakt en naar hun [[aard]] bestemd daaronder te berusten;
* 2°. bescheiden, ongeacht hun [[vorm]], met overeenkomstige bestemming, ontvangen of opgemaakt door instellingen of personen, wier rechten of functies op enig [[overheidsorgaan]] zijn [[transmissiebeginsel|overgegaan]];
* 3°. bescheiden, ongeacht hun [[vorm]], welke ingevolge [[overeenkomst]]en met of [[beschikking]]en van instellingen of personen dan wel uit anderen hoofde in een [[archiefbewaarplaats]] zijn opgenomen om daar te berusten;
* 4°. [[reproductie|reprodukties]], ongeacht hun [[vorm]], welke bij of krachtens de [[wet]] in de plaats zijn gesteld van de onder 1°, 2° of 3° bedoelde archiefbescheiden of welke op grond van het bepaalde in [[substitutie|artikel 7]] zijn vervaardigd;

''Toelichting''
* Een derde wijziging in de begripsomschrijving betreft een verduidelijking van het begrip archiefbescheiden door telkenmale achter het woord bescheiden de zinsnede 'ongeacht hun vorm' toe te voegen. In het algemeen deel van de toelichting is uiteengezet dat dit verband houdt met de technische ontwikkelingen van de wijzen waarop gegevens kunnen worden overgebracht en opgeslagen. In hoofdstuk 2.1 van het algemeen deel van deze toelichting is nader aandacht besteed aan bescheiden in de vorm van digitale [[informatiedrager]]s.
* Overigens wordt feitelijk reeds vrijwel overal volgens de thans voorgestelde verruimde omschrijving gehandeld, e.e.a. mede dankzij het rondschrijven van de Minister van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk van 10 januari 1975, nr. MMA/Ar. 177.507 I, waarin hij zijn standpunt vertolkte, dat ook niet-schriftelijke registratievormen onder het archiefwettelijke begrip 'archiefbescheiden' gerekend dienen te worden.
* Om dezelfde reden als hierboven, is achter het woord [[reproductie|reprodukties]] de zinsnede 'ongeacht hun vorm' toegevoegd. Door het vervangen van de term 'fotografische reprodukties' door het woord 'reprodukties', wordt aangegeven, dat ook reprodukties, die op ander wijze dan door een fotografisch procédé zijn verkregen, onder de Archiefwet vallen, voor zover tenminste aan de overige gestelde criteria wordt voldaan.

''Overgenomen uit''
* [[Archiefwet 1995]], art. 1, lid c.
* Memorie van Toelichting, art. 1.


===Normen en standaarden===

====NEN-ISO 15489====

informatie opgemaakt, ontvangen en onderhouden als bewijs en informatie door een organisatie of persoon bij het vervullen van wettelijke verplichtingen of bij zakelijke transacties

''Bron''
* [[NEN-ISO 15489:2001]], 3. Termen en definities.

==== NEN2082:2008  ====

Informatieobject, ongeacht zijn vorm, met de bijbehorende metadata ontvangen of opgemaakt door een
natuurlijke en/of rechtspersoon bij de uitvoering van taken en bewaard om te voldoen aan wettelijke en/of
administratieve eisen en/of maatschappelijke behoeften.

''Toelichting''

Omvat ook een ‘samengesteld archiefstuk’, zoals een [[Rapport|rapport]] of een [[Brief|brief]] met bijlagen. In bepalingen
van Nederlandse archiefrecht komen als synoniemen voor: [[Archiefbescheiden|archiefbescheiden]], bescheiden, [[Gegeven|gegevens]], [[Informatie|informatie]], [[Document|documenten]], [[Gegevensbestand|gegevensbestanden]] en [[Bestand|bestanden]].

''Overgenomen uit''
*[[NEN2082]]


== Relaties  ==

UF:

BT:

NT:

RT:

== Externe verwijzingen  ==

== Voorbeeld  ==
@@ Regel 12: / Regel 12: @@
 |Term_Bron_Titel=NEN2082:2008
 |Term_Bron_Omschrijving=Informatieobject, ongeacht zijn vorm, met de bijbehorende metadata ontvangen of opgemaakt door een natuurlijke en/of rechtspersoon bij de uitvoering van taken en bewaard om te voldoen aan wettelijke en/of administratieve eisen en/of maatschappelijke behoeften.
 |Term_Bron_Toelichting=Omvat ook een ‘samengesteld archiefstuk’, zoals een rapport of een brief met bijlagen. In bepalingen van Nederlandse archiefrecht komen als synoniemen voor: archiefbescheiden, bescheiden, gegevens, informatie, documenten, gegevensbestanden en bestanden.
 |Term_Bron_Relatie=Rapport,Brief,Archiefbescheiden,Gegeven,Informatie,Document,Gegevensbestand,Bestand
 |Term_Bron_Referentie=NEN2082
 |Term_Bron_Categorie=NEN2082:2008
-}}{{Term Bron
-|Term_Bron_Titel=NEN-ISO 15489
-|Term_Bron_Omschrijving=informatie opgemaakt, ontvangen en onderhouden als bewijs en informatie door een organisatie of persoon bij het vervullen van wettelijke verplichtingen of bij zakelijke transacties
-|Term_Bron_Referentie=NEN-ISO 15489:2001]], 3. Termen en definities.
-|Term_Bron_Categorie=NEN-ISO15489
 }}
 |Term_Vertaling=
@@ Regel 149: / Regel 144: @@
 == Voorbeeld  ==
-[[Categorie:Terminologie]]
-[[Categorie:ANV2003]]
-[[Categorie:Archiefwet1995]]
-[[Categorie:DIV-Woordenboek]]
-[[Categorie:Handleiding1898]]
-[[Categorie:Lexicon1983]]
-[[Categorie:NAT1962]]
-[[Categorie:NEN-ISO15489]]
-[[Categorie:NEN2082:2008]]